Reklama-EduAu

Artykuły Archiwalne

Obywatel, rezydent Australii

Autor: Stan Guzinski 5 maja 2004

Czy wyjeżdżając/emigrując z Polski do Australii trzeba sie jakoś „wymeldować”? Ja pytałem w kilku miejscach na szczeblu lokalnym tzn. US, UM i nikt nie potrafił mi na to pytanie odpowiedzieć. W ambasadzie powiedzieli, że jest to temat polski i oni nie wiedza.

Ja tez nie bardzo wiedzialem co mam zrobic, ale poszedlem do Biura Ewidencji Ludnosci (Biura Meldunkowego) i wymeldowalem rodzine czasowo z naszego adresu, na 2 lata, na wyjazd do Australii. Po tym czasie, przyjaciel zaopatrzony w notarialne upowaznienie na rozne okolicznosci, w tym samym urzedzie, w naszym imieniu, zglosil nasz pobyt w Australii na dluzej.

Dlaczego wymeldowalem sie na 2 lata? Chyba dlatego, ze byl to krok w wielka niepewnosc i rowniez bralem pod uwage mozliwosc powrotu z Australii do Polski (informacje o Australii czerpalem z dwoch przewodnikow turystycznych).

Australia – podwójne obywatelstwo

Jeszcze do niedawna (2002) obywatel australijski (oryginalny, nie naplywowy) nie mogl przyjac dodatkowo drugiego obywatelstwa, bez zrzeczenia sie obywatelstwa australijskiego. Bylo to zwiazane z ogolnie pojeta „lojalnoscia” wobec panstwa. Obecnie pragmatyzm wzial gore, zmieniono legislacje i Australijczycy moga przyjmowac obywatelstwo innych panstw. Decyzje ta podjeto, gdyz czynniki oficjalne zauwazyly, ze Australia traci zbyt wielu cennych i wyksztalconych obywateli, tylko dlatego, ze wyjechawszy za granice np. do pracy, byli oni zmuszeni sytuacja do przyjmowania obywatelstwa kraju swego pobytu, co wiazalo sie z koniecznoscia zrzeczenia sie obywatelstwa australijskiego.

Imigranci, ktorzy uzyskali australijska wize stalego pobytu, byli i sa w innej sytuacji. Z chwila postawienia nogi na lądzie australijskim stawali sie rezydentami Australii, majacymi prawo po dwoch latach ubiegac sie o tutejsze obywatelstwo. Australia zacheca, choc nie zmusza, swoich rezydentow do przyjmowania obywatelstwa. Przyjmujac obywatelstwo australijskie nie ma obowiazku zrzeczenia sie obywatelstwa kraju swego pochodzenia. Wynika z tego, ze podwojne obywatelstwo zalezy od tego, czy kraj pochodzenia na to zezwala.

Slyszalem, ze np. Ukraina i Chiny pozbawiają swego obywatelstwa tych, ktorzy decyduja sie emigrowac. Takich panstw jest zapewne wiecej. Polska do nich nie nalezy, i dobrze!! W pewnym sensie polityka Polski jest nawet przeciwstawna do polityki w/w państw. Nie sprawdzalem tego osobiscie, ale czytalem w jednym z internetowych forum, ze proces zrzekania sie obywatelstwa polskiego jest biurokratycznym biegiem z przeszkodami i w dodatku kosztownym.

Jak uzyskać status „rezydenta” w Australii?

Status „rezydenta” uzyskuje sie automatycznie, po otrzymaniu wizy stalego pobytu i przyjezdzie do Australii. Nie jest to kategoria sama w sobie, ktora moznaby jakos zalatwic nie ubiegajac sie o wize stalego pobytu (potocznie mowiac, o wize emigracyjna).

Rezydentem zostaje zarowno emigrant – pracownik wykwalifikowany, jak rowniez malzonek Australijczyka (obywatela lub rezydenta), lub biznesmen otwierajacy w Australii dzialalnosc gospodarcza, lub np. uchodzca polityczny, ktory uzyskal wize stalego pobytu.

Australijski staly rezydent (permanent resident), to osobnik ktory moze bez ograniczen mieszkac i pracowac w Australii, tak samo jak obywatel australijski, lecz pewne prawa mu nie przyslugują. Np. nie moze uzyskac australijskiego paszportu, nie ma prawa brac udzialu w glosowaniu, nie moze obejmowac pewnych stanowisk, w szczegolnosci tych zwiazanych z tajemnica panstwowa i obronnościa.

Czy obywatelstwo australijskie uzyskane przez imigranta pozwala na swobodne przemieszczanie sie i osiedlanie w innych krajach, takich jak USA, Kanada, Wielka Brytania, czy dotyczy to (podobno) tylko Nowej Zelandii?

Tylko Nowa Zelandia cieszy sie specjalnym statusem i ruch ludnosci, wlacznie z prawem stalego pobytu, jest znacznie ulatwiony. Obywatele ANZ (Australia i Nowa Zelandia) przyznali sobie wzajemnie rozne przywileje, prawie jak obywatelskie: korzystanie z uczelni, praca, zasilki, pomoc spoleczna itd. Nie sledze tych spraw zbyt pilnie, lecz mam wrazenie, ze w ostatnich latach przepisy sie raczej zaostrzaja – np. w sprawie oplat za studia i zasilkow z kasy panstwowej.

Z Brytania (chyba sie jeszcze w Australii nie natknalem na okreslenie Great Britain. Albo mowia Britain, albo UK – United Kingdom) łączy Australie bardzo wiele, z osobą Królowej wlacznie. Urodziny Krolowej Brytanii i Australii (i wielu innych ziem) czcimy skwapliwie, dniem wolnym od pracy. Nie pamietam dat i lat, ale chyba dopiero w latach 60-tych zaczeto Australijczykom wydawac australijskie paszporty, przedtem poslugiwali sie brytyjskimi, choc niepodleglosc zostala Australii nadana w 1901 roku. Na bazie tych odwiecznych i wielowymiarowych wiezi wciaz zyje tu bardzo wielu obywateli brytyjskich, ktorzy nie przyjeli obywatelstwa australijskiego (moze oni wciaz nie widza roznicy). Nie wiem jak rygorystyczne byly przepisy 30 czy 40 lat temu, ale musiala istniec jakas procedura nadajaca im prawo stalego pobytu w Australii (wiza imigrancka, albo pobytowa).

Obecnie Brytyjczyk musi przejsc przez podobna procedure, jak kazdy inny kandydat do imigracji do Australii (zapewne oprocz egzaminu z angielskiego), choc wyczuwam, ze bedzie to dla niego nieco latwiejsze niz dla obywateli innych krajow.

Pamietam artykuly prasowe opisujace afere zwiazana z wykryciem faktu, ze pewna starsza pani, obywatelstwa brytyjskiego, popelnila przestepstwo polegajace na nielegalnym przebywaniu na ziemi australijskiej, przez ostatnich 13 (a moze 30) lat. Zdaje mi sie, ze ta brytyjska babcia zostala w końcu z Australii wydalona, choc zapewne stanowila znikome zagrozenie spoleczne (oprocz tego, ze pobierala rente z kieszeni podatnika australijskiego, a nie brytyjskiego). Problem przylapanej przestepczyni polegal na tym, ze tu miala ona cala swoja rodzine, przyjaciol, dom i wszystko co w zyciu jest wazne. W Brytanii nie miala nic.

Ameryka to najwiekszy przyjaciel i sojusznik Australii. Paszport australijski upowaznia do bezwizowego podrozowania do USA w celach turystycznych i biznesowych (do 3 miesiecy). Wyjazdy majace inny charakter – np. na studia, emigracja, praca, malzenstwo – wymagaja uzyskania wizy amerykanskiej.

Generalnie, mam jednak wrazenie, ze emigrowanie w kregu panstw wymienionych w pytaniu, jest ulatwione. A to zpowodu wielu podobienstw: jezyka, kultury, systemu spolecznego, poziomu rozwoju gospodarczego, wiezi gospodarczych itd. Wielu Australijczykow latami pracuje w tych krajach, wielu sie tam osiedla.

Czy uzyskanie wizy imigracyjnej jest równoznaczne z uzyskaniem obywatelstwa Australii, czy też istnieje jakiś okres przejściowy jak np. w przypadku Zielonej Karty , która daje prawo uzyskania obywatelstwa USA dopiero po kilku latach.

Uzyskanie wizy imigracyjnej daje mozliwosc stalego pobytu w Australii i wiele innych praw.

Samo uzyskanie wizy nie wystarcza. Trzeba ją jeszcze wykorzystac, czyli w okreslonym, nieprzekraczalnym terminie, przekroczyc granice Australii. Ta data jest wyraznie na wizie zaznaczona. Po tej dacie wiza traci waznosc.

O obywatelstwo australijskie mozna ubiegac sie po 2 latach pobytu w Australii. Sa przepisy mowiace ile miesiecy na przestrzeni tych 2 lat mozna bylo spedzic poza krajem. Jesli zbyt wiele czasu spedziles za morzami (overseas), to bedziesz musial czekac dluzej. Chodzi tu o to, aby przeciwdzialac sytuacjom, kiedy osobnik nadal praktycznie mieszka i prowadzi wszystkie swoje sprawy i interesy w kraju pochodzenia, a obywatelstwo australijskie chcialby sobie zalatwic dodatkowo, np. aby bez wlasnego wkladu w budowanie sukcesu Australii, moc z niego korzystac.

Jesli spelnisz to wymaganie, to procedura nadawania i przyjmowanie obywatelstwa jest bezbolesna. Aplikacje trzeba zlozyc, troche poczekac, a nastepnie pojawic sie w okreslonym miejscu i czasie, aby od Naczelnika twojej Gminy (Mayor, City of …) otrzymac zaswiadczenie o przyznaniu obywatelstwa.

Australia zacheca stalych rezydentow do ubiegania sie i przyjecia obywatelstwa. Zawsze jest to uroczystosc podniosla. Nadawanie obywatelstwa czesto odbywa sie masowo, np. w dniu swieta narodowego Australia Day.

Uzyskanie australijskiego obywatelstwa trwa 2 lata minimum. Czy ten okres liczy się od daty wydania wizy, daty wjazdu do Australii, czy jakiejś innej? Czy okres pobytu poza Australią jest odliczany od tych 2 lat?

Wymagany okres 2 lat liczy sie od dnia wjazdu do Australii. O przyznanie obywatelstwa moze ubiegac sie osoba, ktora:

  • Jest stalym rezydentem Australii
  • Przebywala w Australii, jako staly rezydent, przez co najmniej 2 lata w przeciagu ostatnich pieciu lat i przez co najmniej 12 miesiecy w przeciagu ostatnich dwoch lat (do tego wymagania istnieje lista szczegolowych wyjatkow. Na przyklad, nie musisz go wypelnic, jesli byles rezydentem w Papui – Nowej Gwinei przed 16 wrzesnia 1978. Byles??)
  • Jest w stanie porozumiec sie po angielsku na poziomie podstawowym (nie obowiazuje osob powyzej 50 roku zycia)
  • Rozumie prawa i obowiazki zwiazane z obywatelstwem australijskim (nie obowiazuje osob powyzej 60 roku zycia)
  • Jest dobrego charakteru
  • Ma zamiar zamieszkiwac w Australii lub utrzymywac scisle i stale zwiazki z Australia

Komentarze

Autor

Stan Guzinski

Stan GuzinskiStan pisze o Australii od 2001 roku, początkowo na stronce Australia - Życie Biznes Emigracja, a obecnie w portalu AustraLink.pl - Przegląd Australijski, którego jest założycielem i współprowadzącym. Absolwent Politechniki Gdańskiej, związany z gospodarką morską. Ciekawość świata sprawiła, że od roku 1996 mieszka w Krainie Oz. Obecnie pracuje jako oficjalny Reprezentant australijskich szkół angielskiego, college'ów zawodowych i wyższych uczelni. Pomaga w wyborze kursów i studiów, oraz w całej procedurze zapisu do australijskich szkół i uczelni i w organizacji wyjazdu do Australii. Zobacz: www.EduAu.pl Zajrzyj na fejsbuka Stana Więcej artykułów tego autora