Kto zna podpułkowników Zygmunta Węgorka z Nowej Zelandii oraz Stanisława Żochowskiego z Australii?

Jak już informowaliśmy, pan Marek Cisek z Polski poszukuje w Australii legionistów Józefa Piłsudskiego.

W swoim pierwszym liście pytał o płk. Bolesława Romana Pikusę z Adelajdy i Tadeusza Saryusz – Bielskiego z Sydney.

Udało się już odnaleźć jednego z poszukiwanych bohaterów – płk Bolesława R. Pikusę – którego syn Stefan Pikusa mieszka w Adelajdzie. Pan Stefan skontaktował się z p. Markiem Ciskiem i przekazał potrzebne informacje o swoim ojcu.

Sprawa się rozwija. Pan Marek Cisek znalazł ostatnio informacje, że pośród wybitnych żołnierzy II RP przebywali na antypodach ppłk Zygmunt Węgorek, absolwent Wyższej Szkoły Wojennej, który zamieszkał w Nowej Zelandii; oraz ppłk Stanisław Żochowski, także absolwent Wyższej Szkoły Wojennej, który mieszkał w Australii. Kto z państwa może mi pomóc? – pyta.

* * *

Przypominam, że pod kierunkiem prof. Janusza Ciska z Uniwersytetu Jagiellońskiego powstaje w Polsce 10-tomowe dzieło obejmujące 35 tysięcy nazwisk, a w odrębnej edycji – 3-4 tomów - biogramy zasłużonych, a zapomnianych bohaterów lat I wojny, którzy pod wodzą Józefa Piłsudskiego wywalczyli Niepodległość. Wydanie planowane jest na 2014 rok, w 100 rocznicę wymarszu I Kompanii Kadrowej.

Żeby NIKT nie został pominięty, potrzebna jest pomoc wszystkich zainteresowanych tym, by nazwisko ich ojca, brata, krewnego, przyjaciela (legionisty) znalazło się w tym wydaniu.

Jak informowaliśmy, Słownik legionistów obejmuje również żołnierzy, którzy byli tylko w legionach, a potem w wojsku w ogóle nie służyli. W związku z tym zapytałam p. Marka Ciska, jakie informacje są potrzebne, by te osoby na pewno w polskich archiwach odnaleźć i nie pominąć ich w Słowniku?

Oto zestaw pytań, na który należy odpowiedzieć, by polscy historycy mogli do nich na pewno dotrzeć:

• Pełna data urodzenia, imiona rodziców;
• Zawód wykonywany w momencie wstąpienia do legionów (uczeń gimnazjum, rolnik, zdun etc.);
• Od kiedy (data) w Legionach, jeśli wiadomo - w jakiej formacji (na przykład: 1 kompania, II baon, 2 pp II Brygady);
• Do kiedy (data) służył, czy był ranny, wzięty do niewoli, odznaczony...
• Jeśli walczył w wojnie 1920 r., to gdzie?;
• Jeśli potem nie był w wojsku, a był cywilem: miejsce zamieszkania, wykonywany zawód, gdzie pracował, imię i nazwisko panieńskie żony, data ślubu;
• Losy w latach 1939-1945;
• Od kiedy na emigracji, jaki wykonywał zawód, znaczące dokonania życiowe;
• Data i miejsce śmierci.

– Oczywiście chodzi tu o wzorzec – dodaje p. Marek Cisek. – Inna sprawa: co da się ustalić na podstawie ludzkiej pamięci?

Im więcej wiadomości na temat naszego bliskiego – legionisty – tym lepiej.

Ci z naszych Czytelników, którzy odpowiedzą na apel polskich historyków, i zechcą wysłać listem odpowiedzi na te pytania, podam szczegółowy adres. Gdyby ktoś z Państwa chciał odpowiedzi na te pytania wysłać przy pomocy e-maila, to można to uczynić pisząc na następujący adres p. Ciska: [email protected]

Jeśli ktoś z Państwa nie ma dostępu do komputera i potrzebuje pomocy, chętnie podejmiemy się roli pośrednika i wyślemy odpowiedzi na te pytania bezpośrednio do zainteresowanego.

Lidia Mikołajewska